“De mooiste boeken zijn nu nog mooier,” kopt De Geus boven een afbeelding van vier kloeke boeken. Ter ere van haar vijfentwintigjarig bestaan gaf deze uitgeverij een aantal van haar goudhaantjes opnieuw uit in een abstract vormgegeven jasje. Quasi als vanzelf ontstond zo de reeks “De Geus klassiek”. Eén van de titels is Aprilheks van de Zweedse Majgull Axelsson. De Geus maakt haar slogan absoluut waar. Aprilheks is een prachtig boek, en de mooie vormgeving maakt het leesgenot compleet.

Aprilheks vertelt het verhaal van vijf vrouwen. Margareta, Christina en Birgitta zijn nu rond de vijftig en hebben nog maar één ding gemeen: als kind kwamen ze allen terecht bij pleegmoeder Ellen. Ellen is dood, maar komt tot leven in de verhalen van de anderen. Margareta, Christina en Birgitta weten niet dat Ellen een eigen kind heeft. Dat kind, Desiree, kwam zwaar lichamelijk gehandicapt ter wereld en zoals gebruikelijk in de jaren ’50 van vorige eeuw, werd ze onmiddellijk ondergebracht in ziekenhuizen en verzorgingsinstellingen. Ondanks haar lichamelijke handicaps beschikt Desiree over een goed verstand en bovendien is Desiree een aprilheks. Een aprilheks kan uit haar eigen lichaam treden en zich verplaatsen in andere wezens. Op die manier kan Desiree volgen wat haar zussen doen en kan ze ook uitzoeken wie van de drie haar leven stal. Desiree is namelijk jaloers. Ellen had voor haar moeten zorgen en van haar moeten houden, en niet haar toevlucht moeten nemen tot pleegdochters.
Naast deze vijf vrouwen speelt dokter Hubertsson een belangrijke rol. Hij is de enige die zowel Ellen, haar pleegdochters en Desiree kent of gekend heeft. Hij is het die Desirees nieuwsgierigheid naar haar zussen en moeder prikkelt en het is voor hem dat Desiree, als aprilheks, gaat ingrijpen in het leven van haar zussen.

Het leven van de dochters uit dit boek ging moeizaam van start. Eentje kwam geschonden uit de bevalling, een ander werd te vondeling gelegd, een ander ernstig mishandeld en de laatste werd door de kinderbescherming weggehaald bij haar eigen moeder. Alle vier ontworstelen ze zich aan hun slechte start, maar helemaal vlekkeloos verloopt het leven nooit. Het is prachtig hoe Axelsson zes levensechte personages neerzet. Je leeft van begin tot eind met hen mee, of het nu om de koele dokter gaat die zich liefst terugtrekt in het huisje dat ze met veel zorg inrichtte, of de slonzige alcoholiste die de hele wereld verantwoordelijk acht voor haar toestand. De kunstgreep van de eigenschappen van de aprilheks is ook voor de meer nuchtere lezer niet storend. Axelsson weidt er niet over uit, het zorgt er gewoon voor dat de immobiele Desiree kan weten wat haar zussen doen, en daar commentaar bij kan leveren. Het geeft haar en de lezer net dat beetje controle: we weten meer dan de pleegzussen, en bovendien weten we ook meer dan Desiree. Desiree kan geen begrip opbrengen voor wat Ellen gedaan heeft, maar dat kan de lezer wel. De lezer begrijpt dat Desiree, ondanks haar uitstapjes, een zeer beperkt zicht op het leven heeft. De lezer beseft gaandeweg hoe erg het voor Ellen moet geweest zijn om haar kind te verliezen. Haar verlangen naar net dit kind proef je uit wat tussen de regels staat, uit de naam voor het kleine meisje, en je ziet zo dat ze een geweldige moeder zou geweest zijn. Desiree oordeelt erg hard over haar zussen, terwijl je als lezer de altijd aanwezige angst van Christina om iets fout te doen ziet en weet waar die vandaan komt. Je begrijpt de destructieve woede van Birgitta omdat je beseft hoe ongenadig hard de scheiding met haar moeder haar viel.

De personages en de situaties buitelen over elkaar heen. Het is een boek dat zich leent om in een ruk uit te lezen. Een vrolijk boek is het niet, maar een prachtig, levensecht, geweldig boek wel. Het verscheen oorspronkelijk in 1997, werd in 2000 vertaald en ging sindsdien niet minder dan 80.000 keer in ons taalgebied over de toonbank. Wat eigenlijk veel te weinig is voor zo’n kanjer.